چینه نگاری زیستی، ریزرخسارها و محیط رسوبی سازند تاربور در ناحیه سمیرم (جنوب غرب اصفهان)

سازند تاربور واحدی رودیست دار و سرشار از فرامینیفرهای بنتیک بزرگ به سن مائستریشتین است که در حوضه زاگرس نهشته شده است. در این تحقیق، نهشته های سازند تاربور در 5 کیلومتری جنوب غرب سمیرم مورد بررسی قرار گرفته است. منطقه سمیرم در خاور رشته کوه های زاگرس، در ناحیه فارس داخلی از منطقه زاگرس مرتفع واقع شده است. سازند تاربور در ناحیه مورد مطالعه با ضخامت 462 متر از سنگ های کربناته و آواری تشکیل شده است. مرز زیرین سازند تاربور با واحد آواری قرمز رنگ (s2) به صورت تدریجی و هم شیب می باشد و مرز بالایی آن با سازند کشکان هم شیب و ناپیوسته به نشانه عدم رسوبگذاری و فرسایش است. در مقطع مورد مطالعه 2 واحد سنگ چینه ای از سازند تاربور قابل تفکیک است: واحد s1: تناوب شیل خاکستری تا کرم رنگ نازک تا ضخیم لایه با میان لایه های نازک تا ضخیم آهکی و لیتوسوم های رودیستی واحد s2: شیل قرمز ضخیم لایه بر اساس جامعه سنگواره ای بدست آمده از سازند تاربور، بیوزونomphalocyclus-loftusia-siderolites calcitrapoides assemblage zone تشخیص داده شده است. داده های زیست چینه نگاری بر اساس مجموعه فرامینیفرهای بنتیک و رودیست ها، بیانگر سن مائستریشتین پسین برای توالی مورد مطالعه می باشد. مشاهدات صحرایی و مطالعات پتروگرافی، منجربه شناسائی 6 ریز رخساره کربناته مربوط به محیط های تالاب (l1-l3)، سد (b) و دریای باز (o1-o2) و 2 رخساره آواری مربوط به محیط کم عمق (lsh) و عمیق دریا (osh) شده است. زیر محیط های مذکور بخشی از یک شلف باز با شیب کم را تشکیل می داده اند. به طور کلی شرایط مساعد زیستی برای ایجاد تنوع، فراوانی و افزایش در اندازه برخی از انواع فسیلی نظیر لوفتوزیا و در مقابل شرایط نامساعد و عدم حضور برخی انواع دیگر نظیر اُربیتوئیدس و لپیداُربیتوئیدس (از ضخامت 41 متری تا انتهای برش) در این منطقه را می توان به بالا رفتن سطح مواد غذایی و ورود رسوبات سیلیسی- آواری ناشی از تزریق رودخانه ای و روآناب های سطحی و به تبع آن ایجاد شرایط یوتروفیک در حوضه نسبت داد. با توجه به هندسه رشد، بسیاری از نمونه های رودیستی که در موقعیت حقیقی خود در لایه ها قرار داشتند، از نوع مورفوتایپ بالارونده و اغلب از نظر نحوه تجمع، دسته ای و خوشه ای هستند. رودیست های این برش نمی توانسته اند به صورت موجودات ریف ساز عمل کنند. حضور رودیست ها حاکی از یک مجموعه فتوزوئن و نشانگر تشکیل رسوبات در یک شرایط حاره ای می باشد. از طرف دیگر کم بودن مرجان ها، اسفنج ها و بریوزوئرها به همراه فراوانی و تنوع فرامینیفرها و حضور رودیست ها، می تواند نشان دهنده شرایط یوتروفیک باشد که برای زیست رودیست ها مناسب و برای مرجان ها نامناسب است.